Nekada je ćelavost bila obeležje “pravih” muškaraca, ali stvari su se promenile. Danas muškarci koji pate od gubitka kose posećuju apoteke, nutricioniste i dermatologe u potrazi za formulom koja će im obezbediti novi rast kose.
U najvecem broju slučajeva ćelavost je rezervisana za muškarce (preko 90%), ali u poslednje vreme javlja se sve veci broj žena koje pate od celavosti i gubitka kose.
Pored ljudi od ćelavosti pate i neke životinjske vrste kod kojih je gubitak dlake čest znak nekog oboljenja.
Prema uzroku opadanja kose postoji nekoliko tipova ćelavosti:
Traumatska Alopecija – do ćelavosti dolazi usled preživljavanja neke stresne situacije ili usled trpljenja stresa u dužem vremenskom periodu. Nastaje I nakon operacija, velikih opekotina, usled namernog I nenamernog (nesvesnog) čupanja kose. Traumatska alopecija je uglavnom privremena I kosa se regeneriše nakon nekoliko meseci.
Trakcijska Alopecija – javlja se kod osoba koje stalno nose kosu vezanu u rep ili u obliku pundje.
Prirodjena Alopecija – nastaje kao posledica poremećaja drugih struktura vlasi kose, kao na primer lojnih i znojnih žlezda. Javlja se na temenu glave i ima izgled masnih mrlja.
Hormonska Alopecija – ćelavost je posledica narušavanja hormonske ravnoteže. Javlja se kod oboljenja štitne žlezde, hipofize, pojave tumora. Može se javiti i kod trudnica kao i u menopauzi.
Kožne bolesti kao uzrok Alopecije - gljivična oboljenja, psorijaza i neke bakterijske infekcije mogu izazvati opadanje kose.
Alopecija sistemskih oboljenja – ćelavost izazvana neuhranjenošću, trovanjem, nedostakom nekog vitamina, dijabetesom, kancerom.
Androgena Alopecija – odnosno muška ćelavost je najzastupljeniji vid gubitka kose I zauzima skoro 98% svih alopecija. Iako su uzroci muške ćelavosti poznati i objašnjeni pre više od 60 godina još i danas dolazi do oktrića mehanizama i gena koji uzrokuju ovaj tip ćelavosti. Androgena alopecija je nasledna I to preko nekoliko razlicitih gena.
Intezivna transtransformacija muškog polnog hormona (testosteron) u dihidrotestosteron / DHT (metabolit) glavni je krivac za opadanje kose. Najpre na zaliscima i čelu dolazi do povećavanja broja receptora za DHT u koži i nakon toga dolazi do opadanja kose sa tih područja glave.
Objašnjenje slike
1. Bez pojave ćelavosti.
2. Umeren gubitak kose na zaliscima.
2A. Gubitak kose na čelu, slabije izražen.
3. Intezivniji gubitak kose na slepočnicama.
3A. Intezivniji gubitak kose na čelu.
4. do 6. Gubitak kose sa ostalih delova temena glave.
7. Potpuni gubitak kose na gornjem delu glave.
Proces ćelavljenja koji je prikazan na slici javlja se često pre tridesete godine, a do njega dolazi usled istanjivanja dlake, transformacije normalnih folikula u male folikule koji sve brže propadaju.
Lečenje Ćelavosti i Primena Minoksidila
Koji god tip alopecije da je u pitanju važno je početi na vreme tretman Minoksidilom koji će zaustaviti dalje opadanje kose i u 80% slučajeva dovesti do novog rasta kose. Minoksidil je trenutno najrasprostranjeniji lek za tretiranje početne ćelavosti koja još uvek ne zahvata veliku površinu kože glave.
Pored Minoksidila, kao glavog leka, danas su u upotrebi razni losioni, šamponi I drugi preparati koji povoljno utiču na cirkulaciju u koži glave i povećavaju prehranu korena kose.
Pored Minoksidila i pomenutih preparata važno je voditi računa o ishrani. Poželjno je unositi vitamine B grupe koje nalazimo u pivskom kvascu, šargarepi, orasima, lešnicima, bademima, jajima, soji.
Vitamin A – nalazi se u iznutricama, zelenom I žutom povrću, mleku I mlečnim proizvodima.
Minerali koji povoljno utiču na rast kose – bakar, sumpor, gvožde, cink, kalcijum (zob, krastavac, paprika…)
Važno je još jednom napomenuti da se Minoksidil koristi kao glavni lek protiv ćelavosti, a drugi preparati se upotrebljavaju kao pomoćni.
